Ο μεταμοντερνισμός παραφρόνησε;

Εσωτερικό χώρου στο Πάντιγκτον, Λουσιέν Φρόυντ, 1951

    Ο ένας νοικιάζει μια νταλίκα και σκοτώνει όποιον βρεθεί στον δρόμο του. Ο άλλος κυκλοφορεί με τρακόσια φυσίγγια και κλείνει ραντεβού μέσω ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης για να σκοτώσει. Ενα μαχαίρι φτάνει για να κόψει ο τρίτος την καρωτίδα ιερέα στην εκκλησία της Νορμανδίας. Διάγνωση: ο ένας είναι παράφρων και μουσουλμάνος, ο δεύτερος ήταν σιίτης μουσουλμάνος, δεν έχει σχέση με το Ισλαμικό Κράτος, ο τρίτος φώναζε το όνομα του ISIS καθώς ορμούσε μες στον ναό. Καθημερινότητα της δυτικής Ευρώπης, καθημερινότητα και του αραβικού κόσμου ακόμη. Εκεί τα θύματα της τρομοκρατίας δεν μας ενδιαφέρει να μετρηθούν.

   Οι δυτικές χώρες δεν μπορεί να εκπλήσσονται ακόμη. Θα ήταν κάτι κι αυτό. Ζητούνται ευθύνες απ’ την αστυνομία στη Νίκαια, ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας απολογείται, ο πρόεδρος Ολάντ τον καλύπτει. Στη Γερμανία συνεδριάζει το συμβούλιο ασφαλείας της χώρας. Μήπως πρέπει να δοθούν περισσότερα μέσα στην αστυνομία; Μήπως το παρακάναμε με την «ελεύθερη» μετακίνηση; Ιδέα δεν έχουν εάν ρωτήσετε αυτούς που ψήφισαν Brexit και στήθηκαν ώρες στην ουρά για να περάσουν το Κανάλι. Ευτυχώς εμείς εδώ δεν έχουμε τέτοια προβλήματα. Η Ελλάδα, ως περίπου ευρωπαϊκή χώρα, μεθοριακός σταθμός του Δυτικού Πολιτισμού, προς το παρόν ασχολείται με την οικονομική κρίση, τα μνημόνια και την ιλαρή νομιμοποίηση τους.

   Οι θιασώτες του φιλελευθερισμού συνεχίζουν να υποστηρίζουν καινοφανείς θεωρίες περί συγκρούσεως των πολιτισμών. Η θεωρία πάνω απ’ όλα. Όταν έχεις φτάσει να μηρυκάζεις θεωρητικά σχήματα, όταν έχεις φάει τη ζωή σου σε διαλέξεις και στις επιφυλλίδες για να αοριστολογείς, όταν η πνευματική ζωή στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ, τις τελευταίες δεκαετίες αρδεύεται από τον σχετικισμό, πώς να δεχθείς ότι η πραγματικότητα έχει την αναίδεια να σε διαψεύδει; Η τεχνοεπιστήμη και η ελεύθερη αγορά είναι η θρησκευτική πίστη των ελίτ της Δύσης. Και τα συμπαρομαρτούντα, τα κοινωνιολογικά και οικονομικά κίνητρα. Όταν η καθημερινότητα έχει πλήρως εξισωθεί, οι άνθρωποι συμπεριφέρονται με τον ίδιο τρόπο κι ας τους χωρίζουν οι κοινωνικές, πολιτισμικές και οικονομικές συνθήκες.

Τι συμβαίνει στην Τουρκία

«Τ’ αγόρια μας το κάναν». Paul Henze, σταθμάρχης της CIA στην Άγκυρα για το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Τουρκία του 1980.

Για να καταλάβει κανείς εξελίξεις στην Τουρκία θα πρέπει να λάβει υπόψιν τις δύο παραμέτρους που τις καθορίζουν: Το εθνο-θρησκευτικό-πολιτικό-πολιτισμικό μωσαϊκό του εσωτερικού της και την γεωπολιτική της σημασία και ευαισθησία, με το δεύτερο να αποτελεί κοινό χαρακτηριστικό με την Ελλάδα και παραδόξως σημείο τριβής ανάμεσα στις δύο χώρες.

Θρησκευτικά η Τουρκία έχει μια σουνιτική πλειοψηφία και μια αλεβιτική μειοψηφία.

Εθνολογικά η Τουρκία έχει μια ογκώδη κουρδική μειονότητα.

Πολιτισμικά, η Κωνσταντινούπολη και τα παράλια έχουν πολύ μεγαλύτερο φιλοδυτικό προσανατολισμό λόγω εμπορίου και τουρισμού από ότι η βαθειά Τουρκία.

Πολιτικά, οι επίγονοι του Αττατούρκ Κεμαλιστές, επιμένουν πως ο στρατός είναι ο εγγυητής της τάξης και της ασφάλειας.

Πολλοί από αυτούς θεωρούν ότι τα συμφέροντα της Τουρκίας και των ΗΠΑ είναι αλληλένδετα.

Οι Κεμαλικοί σπανίως αμφισβήτησαν τον ισλαμικό χαρακτήρα της Τουρκίας αλλά σχεδόν πάντα επεμβαίνουν όταν εμφανίζονται επίδοξες ισλαμιστικές εξουσίες που απειλούν τη δική τους εξουσία.

Η σύγχρονη ιστορία της Τουρκίας δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή χωρίς το ρόλο που παίζουν τα στρατιωτικά πραξικοπήματα σε αυτήν.

Μετά το πέρας του Β’ παγκοσμίου πολέμου και την μετάβαση της διεθνούς εξουσίας από τη Μ.Βρετανία στις ΗΠΑ, η Τουρκία θα ενταχθεί στη σφαίρα επιρροής των ΗΠΑ.

Η εμφάνιση του διπολικού κόσμου ΗΠΑ/ΕΣΣΔ δεν αφήνει την Τουρκία αμέτοχη: όπως ακριβώς συμβαίνει και στις χώρες της Ευρώπης όπου δημιουργούνται τα περίφημα δίκτυα Stay Behind για την αποτροπή του κομμουνιστικού κινδύνου που παράλληλα έχουν σαν μέλημα και τη στήριξη των φιλοαμερικανικών κυβερνήσεων – δίκτυα εν δυνάμει δηλαδή γεωπολιτικές οπισθοφυλακές που λειτουργούν όμως περισσότερο ως στρατιωτικοπολιτικές εμπροσθοφυλακές- έτσι και στην Τουρκία δημιουργείται με τη χρηματοδότηση των ΗΠΑ το δίκτυο του Αντιαντάρτικου το οποίο θα παίξει σημαντικό ρόλο στα περισσότερα τουρκικά πραξικοπήματα.  

Στο τέλος της δεκαετίας του 1950, το τέλος της χρηματοδότησης του τουρκικού κατεστημένου από το σχέδιο Marshall και το δόγμα Τρούμαν, θα θέσει υπό αμφισβήτηση το σύστημα εξουσίας στην Τουρκία.