Πως μας ελέγχουν τελικά; Μέσω του φόβου (Όργουελ) ή μήπως μέσω της αδιάκοπης αναζήτησης ευχαρίστησης (Χάξλεϋ);

“Τι είναι χειρότερο άραγε; Να βλέπει κάποιος θεωρίες συνωμοσίας ή να κάνει ότι δεν βλέπει τις πράξεις των συνωμοτών;“

Ο Τζώρτζ Όργουελ στο βιβλίο του «1984», που εκδόθηκε το 1949, προέβλεψε ότι κάποια στιγμή στο μέλλον -συγκεκριμένα το έτος 1984- ο κόσμος θα φτάσει σε ένα σημείο όπου θα υπάρχει ένα και μοναδικό ολοκληρωτικό καθεστώς που θα ασκεί τον απόλυτο έλεγχο στις συνειδήσεις και ως εκ τούτου και στις συμπεριφορές των ανθρώπων. Ότι το Κόμμα θα ασκούσε την εξουσία μέσω της προσωποποίησης του, αυτής του Μεγάλου Αδελφού. Ο στόχος του Μεγάλου Αδελφού θα ήταν ο απόλυτος έλεγχος της σκέψης και της ελευθερίας της έκφρασης που θα μπορούσε να επιτευχθεί μέσω των απαγορεύσεων και του φόβου, δηλαδή με την τρομοκράτηση και την καταστολή.

Αντιθέτως ο  Άλντους Χάξλεϋ στο βιβλίο του «Brave New World» (Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος) που εκδόθηκε το 1932 προέβλεπε ότι στο μέλλον, εν έτει 2495, θα έχει επικρατήσει το Παγκόσμιο Κράτος με τη βοήθεια των Δέκα Μεγάλων Διαχειριστών, δηλαδή δέκα ισχυρότατων αφεντικών που θα έχουν σαν σκοπό να μετατρέψουν τους ανθρώπους σε ευτυχισμένους δούλους, χωρίς τη χρήση βίας ,τρομοκρατίας και καταστολής. Για αυτούς το θέμα θα ήταν ξεκάθαρο. Αν μπορούσαν να εξαλείψουν την Παιδεία, την Ιστορία, την Παράδοση, την Τέχνη, την Πολιτική, τη Θρησκεία, την Πάλη των Τάξεων, τον θεσμό της Οικογένειας, την Αγάπη τότε οι άνθρωποι θα ήταν ευτυχισμένοι. Για να το πετύχουν αυτό αρχικά θα πρέπει να ελέγχουν τις γεννήσεις και την βιολογική ταυτότητα των ανθρώπων μέσω μεθόδων Γενετικής. Έπειτα θα πρέπει να ελέγχουν την ψυχοσύνθεση των παιδιών ωθώντας τα προς τη διαρκή κατανάλωση τεχνητών προϊόντων μη αφήνοντας πολλά περιθώρια για απόκτηση γνώσης και συγκροτημένης σκέψης. Είναι χαρακτηριστική η ερώτηση ενός εκ των Διαχειριστών : «Τι να καταναλώσεις διαβάζοντας ένα βιβλίο καθισμένος σε μια πολυθρόνα;». Η αναζήτηση της ευτυχίας κατά τους Διαχειριστές θα πρέπει να συντελείται μπροστά σε οθόνες όπου οι άνθρωποι θα νιώθουν ότι συμμετέχουν σε όσα διαδραματίζονται σε αισθησιακά θεάματα που προβάλλονται, ένα είδος δηλαδή εικονικής πραγματικότητας. Μάλιστα θα υποβοηθούνται και χημικά με τη χρήση του «σόμα» (είδος ναρκωτικού) ώστε να μην πέφτουν ψυχικά ή σωματικά. Είναι χαρακτηριστικό να πούμε ότι σε έναν τέτοιο κόσμο οι έννοιες του Έρωτα και της Αγάπης θεωρούνται πρωτόγονες. Για τους προηγμένους ανθρώπους υπάρχει μόνο το σεξ και απεριόριστη σεξουαλική ελευθερία. Επικρατεί η άποψη ότι «όλοι ανήκουν σε όλους». Αντίθετα λοιπόν από τον Όργουελ, που πίστευε ότι οι άνθρωποι στο μέλλον θα ελέγχονται μέσω του φόβου, ο Χάξλεϋ πίστευε ότι αυτό θα γινόταν μέσω της πρόκλησης ευχαρίστησης, μέσω της αναζήτησης της τεχνητής ευτυχίας. Μετατρέποντας δηλαδή τους ανθρώπους σε καταναλωτικά όντα χωρίς καμία διάθεση αμφισβήτησης ή δημιουργικότητας αφού όλα θα είναι λυμένα από τους Διαχειριστές.

Το MATRIX

 Γεια σου Πιτσιρίκο,

Διάβασα ξανά εκείνο το καταπληκτικό κείμενο όπου μιλάς για την ελπίδα. Για το πλοίο που ταξιδεύει και μεταφέρει τις ζωές εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων. Το πλοίο που μπορεί να φέρει είτε το όνομα «Αγωνία» είτε «Ελπίδα». Γράφεις για τα βλέμματα των ανθρώπων που μέσα στην αγωνία τους πιάνονται από την τελευταία ελπίδα που τους πετά στα πόδια η ζωή και η ψυχή τους φωτίζεται στιγμιαία και τραγικά μέχρι να βυθιστούν και να χαθούν για πάντα.

Το έχω δει το βλέμμα και τους σπασμούς του προσώπου.

Σε κάποιους κλείνει το μάτι πονηρά ο «θεός» που πιστεύουν, σε κάποιους άλλους η ζάλη μιας καινούργιας ζωής. «Εσύ θα σωθείς, εσύ θα γλυτώσεις» του ψιθυρίζει η φωνή στο κεφάλι. Άσε τα γεγονότα να πάνε να γαμηθούν, εσύ θα τα καταφέρεις.

Το θαύμα λοιπόν. Ή μάλλον καλύτερα η προσδοκία του θαύματος. Μια ανθρωπότητα που αιώνες τρέφεται και πεθαίνει με την προσδοκία του θαύματος. Οι ίδιες καταστάσεις και οι ανάλογες καταστροφές επιστρέφουν πάντα στον ίδιο σταθμό και βρίσκουν τους ίδιους ανθρώπους να κάθονται στις λάθος γωνίες κάνοντας ξανά και ξανά τα λάθος πράγματα. Ο Όργουελ στο «1984» βάζει τον ήρωα του να εργάζεται στην διεύθυνση που είναι επιφορτισμένη με την καταστροφή και την εκ των υστέρων διαμόρφωση της ιστορίας του παρελθόντος.
«Όποιος ελέγχει το παρελθόν, ελέγχει και το μέλλον» γράφει ο Όργουελ.

Προφητικός όσο κανένας άλλος στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αν το σκεφτείς προσεκτικά αυτό είναι που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια και φυσικά πιο έντονα στις μέρες μας.