Πολ Μέρφι: ο Ρομπέν των νερών

 

Συντάκτης: Άρης Χατζηστεφάνου     

 

Ενας Ιρλανδός πρώην ευρωβουλευτής απειλείται με ισόβια δεσμά. Το έγκλημά του; Πίστευε ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό, το οποίο δεν μπορεί να υπερκοστολογείται και να περνά στα χέρια ιδιωτικών μονοπωλίων.

Ο Ρομπέν των Δασών προστάτευε τα δημόσια αγαθά από τα αδίστακτα αρπακτικά

Νόαμ Τσόμσκι

Για αιώνες η φιγούρα του Ρομπέν των Δασών είχε συνδεθεί στο συλλογικό υποσυνείδητο εκατομμυρίων ανθρώπων με έναν αλτρουιστή ληστή, ο οποίος έπαιρνε τα χρήματα των πλούσιων ταξιδιωτών και τα αναδιένεμε στους φτωχούς – ακριβώς δηλαδή το αντίστροφο απ’ ό,τι συμβαίνει σήμερα με τους σταθμούς διοδίων σε αρκετές αποικίες χρέους της Ευρώπης.


Οι ιστορικοί διαφωνούν εάν ο μύθος στηρίζεται σε υπαρκτό πρόσωπο που έζησε τον 13ο αιώνα στην Αγγλία, αλλά και εάν ο Ρομπέν των Δασών δήλωνε πίστη στον βασιλιά ή αμφισβητούσε το σύνολο της κρατικής εξουσίας.


Οπως έχουμε εξηγήσει όμως και παλαιότερα, μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορικές αναλύσεις του μύθου, την οποία παρουσίασε παλαιότερα ο Νόαμ Τσόμσκι, συνδέει τον Ρομπέν των Δασών με το κίνημα κατά των ιδιωτικοποιήσεων.


Η ιστορία που μας διηγείται ο καθηγητής του ΜΙΤ μάς φέρνει πίσω στο 1215 μ.Χ. όταν υπογράφεται η περίφημη Magna Carta, η οποία αφορά, μεταξύ άλλων, τις σχέσεις Κράτους- Εκκλησίας και στρέφεται εναντίον της παράνομης φυλάκισης ανθρώπων.


Αυτό που ελάχιστοι γνωρίζουν είναι ότι η Magna Carta είχε και ένα συνοδευτικό έγγραφο που λεγόταν η Χάρτα των Δασών – το οποίο με την έλευση του καπιταλισμού καταχωνιάστηκε σε κάποιο συρτάρι και λησμονήθηκε.


Η Χάρτα των Δασών όριζε ότι κάθε ελεύθερος άνθρωπος έπρεπε να έχει πρόσβαση στο δάσος του βασιλιά, από όπου θα μπορούσε να συλλέγει ξυλεία για θέρμανση και οικοδομικές εργασίες αλλά και νερό και τροφή για τα ζώα του.


Ουσιαστικά πρόκειται για το πρώτο έγγραφο στην Ιστορία που καθορίζει με τόση σαφήνεια το δικαίωμα των πολιτών σ' αυτό που σήμερα αποκαλούμε δημόσια αγαθά.

Ιρλανδία: Στη φυλακή τρεις τραπεζίτες για την κρίση του 2008

Τα τρία στελέχη θα είναι από τους πρώτους υψηλόβαθμους τραπεζίτες παγκοσμίως που θα φυλακιστούν για τον ρόλο τους στην κατάρρευση μιας τράπεζας κατά τη διάρκεια της κρίσης.


Το γεγονός ότι έως τώρα δεν έχουν υπάρξει καταδικαστικές αποφάσεις έχει εξοργίσει τους Ιρλανδούς φορολογουμένους, που αναγκάστηκαν να πληρώσουν 64 δισ. ευρώ –σχεδόν το 40% του ετήσιου ΑΕΠ- μετά την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων, που οδήγησε στη μεγαλύτερη διάσωση κρατικής τράπεζας στην Ευρωζώνη.


Η κατάρρευση αυτή οδήγησε την Ιρλανδία σε τριετές πρόγραμμα διάσωσης το 2010 και το υπουργείο Οικονομικών εκτίμησε τον περασμένο μήνα ότι θα χρειαστούν άλλα 15 χρόνια για να ανακτηθούν τα κεφάλαια που διοχετεύθηκαν στις τράπεζες, οι οποίες βρίσκονται ακόμα σε λειτουργία.


Ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Irish Life and Permanent Ντένις Κέισι καταδικάστηκε σε κάθειρξη δύο ετών και εννέα μηνών.
Ο Γουίλι Μακάτιρ, πρώην οικονομικός διευθυντής στην Anglo Irish Bank που κατέρρευσε, και ο Τζον Μπόουι, ο πρώην επικεφαλής της τράπεζας για τις κεφαλαιαγορές, καταδικάστηκαν σε κάθειρξη 42 μηνών και 24 μηνών αντίστοιχα.

Ευρωπαϊκή Ένωση και Δημοψηφίσματα, μια ολέθρια σχέση (Αφιέρωμα με αφορμή το Brexit)

Μετά την επικράτηση του #Brexit στο δημοψήφισμα της Πέμπτης με 52% ξεκινούν οι διαπραγματεύσεις της Βρετανίας  με την Ευρωπαϊκή Ένωση για την έξοδο αλλά και τις σχέσεις που θα έχει εφ εξής με την Ε.Ε.. Σύμφωνα με το άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας, οι διαπραγματεύσεις μπορούν να διαρκέσουν μέχρι και 2 χρόνια ή και περισσότερο, αν υπάρξει συμφωνία για παράταση της κράτους-μέλους.  Δεδομένης της παραίτησης Cameron, περιορίζεται το ενδεχόμενο να αναιρεθεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος «εκ των έσω». Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το Brexit αυτή τη στιγμή είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η μακρά, αντιδημοκρατική παράδοση της στη διαχείριση δημοψηφισμάτων με αποτελέσματα που δεν ικανοποιούν την ίδια.

Αποκορύφωμα αυτής της διαχείρισης υπήρξε, φυσικά, το περσινό ΟΧΙ στην πρόταση Γιούνκερ, το οποίο μετά από ένα νέο μαραθώνιο διαπραγματεύσεων και με τη συνενοχή της ελληνικής κυβέρνησης μετατράπηκε σε ΝΑΙ σε 3^ο μνημόνιο. Αποτέλεσε το πιο κραυγαλέο παράδειγμα καθώς κατέκτησε διεθνή αναγνώριση εξ αρχής, συνδυάστηκε με τη μη αποπληρωμή με τη δόση ενός δανείου στο ΔΝΤ και εξέφρασε το σύνολο των ελληνικών αλλά και ευρωπαϊκών αντιθέσεων και τη λαϊκή δυσαρέσκεια με την εφαρμοζόμενη πολιτική. Ήταν μία κορυφαία πολιτική διαμάχη, όπου αξιοποιήθηκαν  όλα τα μέσα των πολιτικών και οικονομικών ελίτ, στην Ελλάδα και διεθνώς, για να κατακτήσει το ΝΑΙ την πλειοψηφία. Η ήττα τους, η ανενδοίαστη απόρριψη του αποτελέσματος από το Eurogroup που συνεδρίασε την Τρίτη, δύο μόλις μέρες μετά το δημοψήφισμα, στιγμάτισαν την Ευρωπαϊκή Ένωση και αποκάλυψαν την αντίληψη της για τη δημοκρατία. Όμως δεν ήταν η πρώτη φορά και σίγουρα δεν θα είναι η τελευταία. Με αφορμή το Brexit μπορούμε να θυμηθούμε μερικές από τις καλύτερες στιγμές της ταραγμένης σχέσης της Ε.Ε. με τα δημοψηφίσματα που σχετίζονται με αυτή.

---

Μάαστριχτ

---

Η Ε.Ε. απέκτησε τη σημερινή μορφή της μετά την υπογραφή της συνθήκης του Μάαστριχτ που υπεγράφη το 1992 και τέθηκε σε εφαρμογή το 1993. Πριν την υπογραφή της, η συνθήκη επικυρώθηκε από δημοψηφίσματα σε Ιρλανδία, Γαλλία και Ιταλία. Μέσα στη χρονική περίοδο ανάμεσα στην υπογραφή και την εφαρμογή πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα στη Δανία όπου με 50,7% απορρίφθηκε η συνθήκη. Παρόλο που το αποτέλεσμα αυτό δεν ακύρωνε τη συνθήκη, η Ε.Ε. ,σε μία περίοδο χωρίς οξυμμένη οικονομική κρίση, πρότεινε να επαναληφθεί το δημοψήφισμα, παραχωρώντας στη Δανία τέσσερα opt-out (ρήτρα μη εφαρμογής) σε πλευρές της συνθήκης, συμπεριλαμβανομένων της ΟΝΕ και της Κοινής Αμυντικής Πολιτικής. Σε νέο δημοψήφισμα, η Δανία επικύρωσε με 56.8% τη συνθήκη μαζί με τα opt-out. Τα προβλήματα ξεκίνησαν από νωρίς, όμως επρόκειτο να ενταθούν στις αρχές της δεκαετίας του 2000, όταν η Ε.Ε. μπήκε σε πορεία διεύρυνσης των ανατολικών συνόρων, διαμόρφωσης του ευρωσυντάγματος και ενίσχυσης της ενοποίησης μέσα από ενίσχυση-ανανέωση συνθηκών σχετικά με την κοινή αγροτική πολιτική, την εκπαίδευση, τα εργασιακά κλπ.

Τους παίρνουν τα σπίτια στο βωμό της ανάκαμψης

    

Τα σκοτεινά σημεία του «ιρλανδικού θαύματος» | Φωτογραφία από την ομάδα κατά των εξώσεων

 

Έχει χαρακτηριστεί ως η χώρα πρότυπο που κατάφερε να εφαρμόσει απόλυτα τα μνημόνια και πλέον διαφημίζεται ως το «ιρλανδικό θαύμα», όμως, η καθημερινότητα στην Ιρλανδία είναι... ελαφρώς διαφορετική.

Η Deutsche Welle, σε σημερινό της δημοσίευμα, φιλοξενεί ιστορίες ανθρώπων που έχασαν τα σπίτια τους από τις τράπεζες και καταγράφει την ραγδαία άνοδο των εξώσεων στον... βωμό της δημιουργίας του «Κέλτικου Τίγρη».

Ανίκανος για εργασία και άστεγος

Στο δημοσίευμα παρουσιάζεται η ιστορία του Άντριου Μπράντσο, ο οποίος εκδιώχθηκε από το σπίτι του.

Ένα ατύχημα τον κατέστησε ανίκανο για εργασία και δεν μπορούσε να εξοφλήσει την υποθήκη του. Αρχικά άφησε την κατοικία του στο Δουβλίνο για να μετακομίσει στο σπίτι του στην μικρή πόλη Μάλινγκαρ, ωστόσο, η τράπεζα δεν του επέτρεψε να μείνει στο σπίτι του.
 

Μπόμπι Σαντς: Το «γελαστό παιδί» του IRA που έγινε μύθος…

του Διονύση Ελευθεράτου

Στις 5 Μαϊου 1981 πέθανε ο ηρωϊκός απεργός πείνας Μπόμπι Σαντς

Μολονότι ήταν φυλακισμένος, εξελέγη βουλευτής με 30.942 ψήφους! Καταρρακώθηκε έτσι, πλήρως, ο ισχυρισμός της κυβέρνησης Θάτσερ ότι οι απεργοί πείνας ήταν «περιθωριακοί» που «κανένα δεν εκπροσωπούσαν».

Χαράματα Τρίτης, 5 Μαΐου 1981, ένα δραματικό ηχητικό κράμα ξυπνά τους κατοίκους των καθολικών συνοικιών του Μπέλφαστ. Θρήνοι γυναικών, φωνές οργής αντρών, ρυθμικά κτυπήματα μεταλλικών σκουπιδοτενεκέδων. Η είδηση διαδίδεται τάχιστα: Πέθανε – ώρα 1.17- ο ηλικίας 27 ετών κοσμαγάπητος βουλευτής του IRA Ρόμπερτ (Μπόμπι) Σαντς, μετά από 66 ημέρες απεργίας πείνας στις φυλακές Μέιζ, κοντά στο Μπέλφαστ.

Ο «γελαστός Μπόμπι» είναι ο πρώτος από τους ιρλανδούς απεργούς πείνας του ‘81 που ξεψυχά. Πρώτος αυτός είχε αρχίσει, άλλωστε, απεργία πείνας στο διαβόητο μπλοκ «Η» των φυλακών Μέιζ που ονομάστηκε έτσι λόγω του σχήματός του. Από τις 12 Αυγούστου έως τον Μάιο, εννέα ακόμη απεργοί «λιώνουν». Φράνσις Χιούζ, Πάτσι Ο’ Χάρα, Ρέιμοντ Μακ Κρις, Τζόζεφ Μακ Ντόνελ, Μάρτιν Χάρσον, Κέβιν Λιντς, Κίραν Ντόχερτι, Τόμας Μακ Άλγουι, Μάικλ Ντέβιν. Ο μικρότερος (ο Άλγουι) ήταν ηλικίας 23 ετών, ο μεγαλύτερος (ο Ντέβιν) είχε μόλις φθάσει τα τριάντα.

Στις 3 Οκτωβρίου 1981, οι έξι τελευταίοι απεργοί πείνας θα διακόψουν αυτήν τη μορφή διαμαρτυρίας – διεκδίκησης, πιεσμένοι από μια προειδοποίηση των οικείων τους: Ότι θα ζητούσαν την υποχρεωτική σίτισή τους, εάν έπεφταν σε κώμα. Κεντρικό αντικείμενο διεκδίκησης των απεργών πείνας ήταν να τους αναγνωριστεί πάλι η ιδιότητα των πολιτικών κρατούμενων. Λέμε «πάλι», διότι την 1η Μαρτίου του 1976 το Λονδίνο κατάργησε το «στάτους» του πολιτικού κρατούμενου για όσους Βορειοϊρλανδούς θα καταδικάζονταν από τότε και στο εξής. Πέντε ήταν τα συγκεκριμένα αιτήματα των βορειοϊρλανδών απεργών πείνας. Το δικαίωμα να φορούν τα δικά τους ρούχα, η απαλλαγή τους από καταναγκαστικές εργασίες, η απρόσκοπτη επικοινωνία ανάμεσα στους φυλακισμένους, το δικαίωμα να δέχονται επισκέψεις, δέματα και γράμματα από μια φορά την εβδομάδα, το «ελεύθερο» να διοργανώνουν ψυχαγωγικά και εκπαιδευτικά προγράμματα.

Από την όλη «γκάμα» των αιτημάτων, τεράστια συμβολική σημασία είχε προσλάβει αυτό που αφορούσε στην ένδυση. Ήταν άλλωστε αίτημα με σχεδόν πενταετή ιστορία, στο μπλοκ Η: «Εάν θέλουν να φορέσω τη στολή του κατάδικου πρέπει να μου την καρφώσουν στην πλάτη», είχε πει τον Σεπτέμβριο του 1976 ο μαχητής του IRA, Κίραν Νάτζεντ. Αποφάσισε να φορέσει μια κουβέρτα, «εγκαινιάζοντας» έτσι τον «θεσμό» των «μπλάνκετ μεν» (των «κουβερτάνθρωπων»), οι οποίοι επέλεγαν να «ντυθούν» έτσι διακηρύσσοντας την κατηγορηματική τους άρνηση να δεχθούν την ειδική στολή του κατάδικου.

Ο Μπόμπι Σαντς άρχισε την απεργία πείνας την 1η Μαρτίου του 1981, ημέρα σημαδιακή: Ήταν η πέμπτη επέτειος της άρσης του «καθεστώτος» πολιτικού κρατουμένου για τους Βορειοϊρλανδούς.