Πολλοί μύθοι κυκλοφορούν για τη ζωή στην Κούβα: για τη
φτώχεια και την απελπισία του κόσμου, τον ουτοπιστικό ρομαντισμό του Τσε
Γκεβάρα· την αντοχή του Φιντέλ Κάστρο που πέθανε ή πεθαίνει, που επιμένει να
διοικεί ενώ δεν τον θέλει ο λαός· τα σπίτια τους που καταρρέουν γιατί δεν έχουν
χρήματα να τα διορθώσουν ή να χτίσουν καινούργια· τα αυτοκίνητά τους που είναι
παμπάλαια γιατί δεν μπορούν να αγοράσουν καινούργια λόγω φτώχειας και εξαιτίας
του αποκλεισμού που έχει επιβάλει από τη δεκαετία του '60 στη χώρα η Βόρειος
Αμερική, όπως αποκαλούν όλοι οι Νοτιοαμερικανοί τις ΗΠΑ· και για το ότι όπου να
'ναι το καθεστώς θα πέσει.
Μια επίσκεψη όμως στην Κούβα, όχι απλά τουριστική, δίνει
μιαν άλλη γεύση της πραγματικότητας. Προ καιρού την επισκέφθηκα μαζί με καθηγητές
από τη Βρετανία, την Ισπανία, τη Βραζιλία και το Περού στα πλαίσια του
ευρωπαϊκού προγράμματος Alpha, ενός
προγράμματος συνεργασίας πανεπιστημίων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Βρετανία,
Ισπανία, Ελλάδα) και της Λατινικής Αμερικής (Βραζιλία, Περού, Κούβα). Στο τέλος
των 20 ημερών που μείναμε εκεί όλοι είχαμε αποφασίσει να στείλουμε στην Κούβα
υποψήφιους διδάκτορές μας με υποτροφίες 10 μηνών τις οποίες προσφέρει το
πρόγραμμα για να μελετήσουν το εθνικό σύστημα υγείας της χώρας, το οποίο
θεωρήσαμε ότι είναι ίσως το καλύτερο στον κόσμο και για το οποίο ελάχιστα έχουν
γραφεί.
Σύμφωνα με τους συναδέλφους μας κουβανούς καθηγητές με
τους οποίους συνεργαστήκαμε, οι δύο κεντρικοί στόχοι, μετά την επικράτηση της
επανάστασης, το 1959, ήταν και εξακολουθούν να είναι η παιδεία και η υγεία.
Ετσι διαβάζουμε σήμερα σε ένα πανό έξω από την κωμόπολη San Jose: «Χωρίς παιδεία δεν γίνεται επανάσταση, χωρίς παιδεία
δεν γίνεται σοσιαλισμός» καθώς διαφημίζουν την ιδεολογία τους όπως συνηθίζουν
και όχι την οδοντόπαστά τους.
