Όταν ο Μολότωφ συνάντησε τον Ρίμπεντροπ

Τον περασμένο Φλεβάρη, όταν ο Βαρουφάκης υπέγραφε τη “συμφωνία‑γέφυρα” και αργότερα τον Ιούλιο, ο Τσίπρας το 3^ο Μνημόνιο, υπουργοί και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κυκλοφόρησαν το εξής ευφάνταστο επιχείρημα: επρόκειτο για τακτικό ελιγμό, μια συνθήκη τύπου Μπρεστ‑Λιτόφσκ, που οδηγεί σε προσωρινή εκεχειρία με τους δανειστές και δίνει στην κυβέρνηση το χρόνο να εφαρμόσει στο εσωτερικό ένα “παράλληλο πρόγραμμα” κοινωνικών μεταρρυθμίσεων. Προφανώς οι συριζαίοι, ως νέοι μπολσεβίκοι του 21^ου αιώνα, ζήλεψαν τη δόξα του στρατάρχη Τρότσκι, που το Μάρτη του 1918 υπέγραψε στην πόλη του Μπρεστ‑Λιτόφσκ την ομώνυμη συνθήκη, με την οποία παρέδωσε την Πολωνία, τη Λιθουανία και την Καρελία στις Κεντρικές Αυτοκρατορίες και απέσυρε τα ρωσικά στρατεύματα από σειρά άλλων περιοχών, με αντάλλαγμα τον πολύτιμο εκείνο χρόνο που επέτρεψε στο Κόμμα να εδραιώσει την εξουσία του στο εσωτερικό της Ρωσίας.


Όποιος παρακολούθησε το πρόγραμμα της ΕΡΤ2 το Σάββατο, στις 30 Ιανουαρίου, θα είχε τη χαρά να διαπιστώσει πως οι “ιστορικές αναλογίες” των πεπραγμένων του ΣΥΡΙΖΑ δε σταματούν στα παραπάνω. Ήταν η ήμερα που η ΧΑ είχε προγραμματίσει την καθιερωμένη της συγκέντρωση στη πλατεία Ρηγίλλης, με αφορμή τα γεγονότα των Ιμίων του 1996. Ως γνωστόν, η συγκέντρωση στο κέντρο απαγορεύεται, η εκδήλωση ωστόσο μεταφέρεται στη Μεσογείων, έξω από τα γραφεία της ΧΑ. Το μεσημβρινό δελτίο της ΕΡΤ2, σε σχετικό ρεπορτάζ, αναμεταδίδει την λίγων δευτερολέπτων δήλωση του Μιχαλολιάκου, με την οποία καλεί τους “έλληνες πατριώτες” να δώσουν δυναμικό παρόν στη φιέστα του κόμματος. Πλουραλιστική ενημέρωση, θα μπορούσε να πει κάποιος. Όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, επρόκειτο μάλλον για διαφημιστικό σποτάκι. Λίγο αργότερα, και επί μία ώρα, η ΕΡΤ2 “φιλοξενεί” στη συχνότητά της ολόκληρη την εκδήλωση της ΧΑ, η οποία ξεκινά με έναν κομματικό να εξαπολύει μύδρους ενάντια στο “σοβιετικό καθεστώς του Κιμ Γιονκ Τσίπρα”… Η κυβέρνηση περιορίζει τη ΧΑ στα γραφεία της, ενώ παράλληλα της προσφέρει πανελλαδική τηλεοπτική κάλυψη, σαν να πρόκειται για τον ευαίσθητο ανθό που μαζεύει από τους αγρούς και τον καλλιεργεί στο θερμοκήπιο. Τακτικός ελιγμός και εδώ, αυτή τη φορά ανάμεσα σε μπολσεβίκους και εθνικοσοσιαλιστές, ανάλογος με το σύμφωνο μη επιθέσεως που υπέγραψαν Μολότωφ και Ρίμπεντροπ, τον Αύγουστο του 1939…


Όχι τυχαία, το συγκεκριμένο γεγονός πέρασε σχεδόν απαρατήρητο. Δεν είναι όμως η πρώτη φορά που φαινομενικά ορκισμένοι εχθροί έρχονται να συντονίσουν τη δράση τους. Στις 17 Φεβρουαρίου του 2012, ομάδα χρυσαυγιτών με επικεφαλής τους Κασιδιάρη και Παναγιώταρο, επισκέπτονται την κατειλημμένη τότε Χαλυβουργία και μοιράζουν λίγα πακέτα τρόφιμα, τυλιγμένα με αυτοκόλλητα που έγραφαν “Ψηφίζουμε ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ για να ξεβρομίσει ο τόπος”. Στη συνέχεια, ο Κασιδιάρης εκφωνεί στην πύλη του εργοστασίου ένα λογύδριο “συμπαράστασης” στους απεργούς, για να εισπράξει το χειροκρότημα του Σιφωνιού, στελέχους του ΚΚΕ και προέδρου του σωματείου. Αποχαιρετώντας τους χρυσαυγίτες, το στέλεχος του ΚΚΕ δηλώνει: “Έχουμε όλη την Ελλάδα στο πλευρό μας”. Αυτό δεν εμπόδισε τη ΧΑ “να βρεθεί ξανά στο πλευρό” του ΚΚΕ, στις 12 Σεπτεμβρίου του 2013 στο Πέραμα, αυτή τη φορά για να στείλει στο νοσοκομείο τον πρόεδρο του σωματείου μετάλλου, αρχιτραμπούκο Σωτήρη Πουλικόγιαννη.


Μετά τις διώξεις της “ανεξάρτητης δικαιοσύνης” των Αθανασίου‑Δένδια‑Σαμαρά, η ΧΑ βρίσκεται σήμερα υπό καθεστώς δικαστικής επιτήρησης. Όσο και αν ορισμένοι δυσανασχετούν μπροστά στο προφανές, οι διώξεις αυτές δεν θα υπήρχαν με τη σημερινή τους μορφή, αν οι επιθέσεις των χρυσαυγιτών δεν είχαν έντονο πολιτικό αποτύπωμα. Πρόκειται, δηλαδή, για πολιτικές διώξεις, οι οποίες, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία, έχουν και ποινικές προεκτάσεις. Βέβαια, δεν στρέφονται ενάντια στο “εθνικιστικό φρόνιμα” της ΧΑ, αλλά οριοθετούν δικαστικά τον πολιτικό χώρο δράσης της. Στο δοσμένο αυτό πλαίσιο, ο Τσίπρας αβαντάρει τη ΧΑ, με μια κίνηση που ταυτόχρονα την περιχαρακώνει και την ενδυναμώνει, όπως άλλωστε έκανε και παλαιότερα από τη θέση της αντιπολίτευσης, όταν μιλούσε για την “έσχατη προδοσία” του Παπανδρέου σε βάρος της πατρίδας [Βουλή, 29/09/2011], ποτίζοντας έτσι το ημιλιπόθυμο φύτρο του “εθνικιστικού φρονήματος”.


Η τακτική αυτή αποκτά το πραγματικό της νόημα, αν πρώτα κάποιος δει ολόκληρο το κάδρο της τρέχουσας πολιτικής αντιπαράθεσης. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ‑ΑΝΕΛ για να υπάρξει, πρέπει να εφαρμόσει ένα ακόμα Μνημόνιο, όπως άλλωστε συνέβαινε και με όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, από το 2010 και μετά. Έτσι όμως κινδυνεύει να γίνει η χλεύη τόσο των πολιτικών της αντιπάλων, όσο και των πάλαι ποτέ “αντιμνημονιακών” της στηριγμάτων. Ενδεικτικό αυτού του γεγονότος, είναι το ενθουσιώδες καλωσόρισμα που επεφύλαξαν ραδιοτηλεοπτικά και εκδοτικά συγκροτήματα στις απεργιακές κινητοποιήσεις της 4ης Φεβρουαρίου. Επιτέλους, η κοινωνία αντιδρώντας, κατεβαίνει ξανά στους δρόμους, στην μεγαλύτερη πορεία των πέντε, γιατί όχι και των δέκα, τελευταίων χρόνων… δήλωναν περιχαρείς, τηλεπερσόνες του διαμετρήματος των Κοσιώνη, Τρέμη και Ευαγγελάτου. Οι κινητοποιήσεις ήταν όντως πολυπληθείς, οι μεγαλύτερες μετά τις εκλογές του 2012 και την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο τους ήταν το άπλωμά τους σε πολλές πόλεις της επικράτειας, πέραν της Αθήνας. Ωστόσο, δε μπορούν να συγκριθούν ούτε σε παλμό ούτε σε πλήθος με σειρά άλλων κινητοποιήσεων της περιόδου 2010-2012. Η στήριξη που όψιμα, αλλά και πρόσκαιρα, προσφέρουν ορισμένοι σε μια κοινωνία που βρίσκεται σε αναβρασμό, δεν έχει να κάνει απλά με μια στενόκαρδη, αντικυβερνητική προπαγάνδα. Άλλωστε ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ, και όχι “τα κανάλια της διαπλοκής”, που έριξαν στα βράχια τις κοινωνικές αντιστάσεις των τελευταίων πέντε χρόνων. Τώρα, το ζητούμενο είναι οι κινητοποιήσεις, γκρεμίζοντας από τα βάθρα τους τα ξόανα της κούφιας αντιμνημονιακής ρητορείας, να συμπαρασύρουν οτιδήποτε μπορεί να ορθωθεί ως ανάχωμα απέναντι στους νέους όρους επιβολής της εξουσίας, όπως αυτοί κωδικοποιούνται στα διεθνή οικονομικά και πολιτικά προγράμματα των μνημονίων.


Αφού το αντι‑μνημόνιο οδήγησε στο 3^ο Μνημόνιο, κάθε αμφισβήτηση βαφτίζεται λαϊκισμός και στασιμότητα, και έρχεται “στην πραγματικότητα” να αντιπαρατεθεί με “τις δίκαιες και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα βγάλουν τη χώρα από την κρίση”. Ο Μητσοτάκης, ως πρόεδρος της ΝΔ, αναφέρει σχετικά: «Αυτή την πραγματικότητα αρνηθήκαμε, μέχρι πολύ πρόσφατα ως κοινωνία να αναγνωρίσουμε, να αντιμετωπίσουμε, την κρύψαμε βολικά κάτω από το χαλί. Ο κύκλος όμως αυτής της σιωπής πρέπει πια να σπάσει. Και θα ήθελα να χρησιμοποιήσω μια φράση του Τάσου Γιαννίτση: Για να υπάρχει μια σταθερή λύση στο ασφαλιστικό σύστημα, χρειάζεται μια νέα κοινωνική συμφωνία. Και αυτή δεν μπορεί να γίνει χωρίς συλλογική αναγνώριση των λαθών» (Βουλή, 26/01/16). Και ο Κουμουτσάκος, αντιπρόεδρος της ΝΔ, έρχεται να συμπληρώσει, σε σχετική ανακοίνωση την ημέρα της απεργίας: «Τώρα γίνεται πιο καθαρό σε όλους ότι το κόστος του λαϊκισμού είναι τεράστιο… Το συμπέρασμα που βγαίνει από αυτά, και κυρίως μέσα από τις σημερινές κινητοποιήσεις, είναι ξεκάθαρο. Η κρίση δεν τελειώνει με ψέμματα». Το “εκσυγχρονιστικό” μπλοκ, με όχημα τη ΝΔ, έρχεται να προσεταιριστεί τις κινητοποιήσεις, κυρίως εκείνες της γραβατωμένης Ελλάδας που προάγει τη “δημιουργία” και την “επιχειρηματικότητα”, όχι για να αμφισβητήσει την ουσία των νέων μέτρων, αλλά για να καταγγείλει τους “λαϊκιστές” που μέχρι χθες αμφισβητούσαν αυτά τα μέτρα και σήμερα “υποτάσσονται στην αναγκαιότητά τους”. Στην προοπτική αυτή, ο ΣΥΡΙΖΑ περιορίζεται μονάχα σε επί μέρους τμήμα μιας ευρύτερης μεταρρυθμιστικής παράταξης. Ο ρόλος του υποβαθμίζεται και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ‑ΑΝΕΛ εκφυλίζεται σε πρόπλασμα ευρύτερων συνεννοήσεων.


Όμως η κυβέρνηση είναι “οχυρό μάχης”. Και όπως δήλωνε ο Τσίπρας: “…αυτό το οχυρό δεν θα το παραδώσουμε. Θα το υπερασπιστούμε και θα το κρατήσουμε” (Καλαμάτα, 12/09/2015). Πρέπει λοιπόν η αντιπαράθεση να επιστρέψει στο πεδίο εκείνο που ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί προνομιακό του χώρο. Έτσι, επανέρχεται σταδιακά το ζήτημα του πολιτικού ακτιβισμού, που φορέας του τώρα δεν είναι η ριζοσπαστική αριστερά, αλλά το αρνητικό της είδωλο, η εθνικιστική δεξιά.


Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των αγροτικών κινητοποιήσεων. Η ΧΑ κάνει φωτορεπορτάζ από τα μπλόκα που επισκέπτονται βουλευτές και στελέχη της, ενώ εθνικιστές μπαίνουν “μπροστάρηδες στον αγώνα” και υψώνουν σημαίες, που αργότερα κατεβάζουν επιδέξια στα κράνη των ΜΑΤατζίδων, όπως στην περίπτωση της AGROTICA στη Θεσσαλονίκη. Ο ΣΥΡΙΖΑ χρησιμοποιεί τις επιθέσεις στα κομματικά του γραφεία και τους προπηλακισμούς των στελεχών του για να μεταφράσει τις κινητοποιήσεις σε συγκαλυμμένη αντιπαράθεση με τη ΧΑ, την οποία αναγορεύει σε προνομιακό του αντίπαλο. Ο εθνικισμός εμφανίζεται ως δεξαμενή στην οποία ο ΣΥΡΙΖΑ παροχετεύει την κοινωνική δυσαρέσκεια που τώρα στέφεται εναντίον του, για να μπορεί στη συνέχεια να θέσει ξανά το δίλημμα: “ή εμείς ή αυτοί”. Προς το παρόν, η αντιπαράθεση μεταξύ αριστεράς, κυβερνώσας ή αντιπολιτευόμενης, και εθνικισμού εξελίσσεται όπως μία αντίδραση σε δοκιμαστικό σωλήνα. Ωστόσο, η θερμότητα που εκλύει πυροδοτεί ήδη τις πρώτες εκρήξεις.


ΣΥΡΙΖΑ και ΧΑ συνομιλούν αντιπαρατιθέμενοι. «Η προσπάθεια μιας μικρής μειοψηφίας του αγροτικού κόσμου και ακροδεξιών στοιχείων να τορπιλίσουν το διάλογο γύρω από την πρόταση της κυβέρνησης για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, θα πέσει στο κενό», σημειώνει μεταξύ άλλων η Κουμουνδούρου, σε σχετικό δελτίο τύπο (31/01/2016). Απαντώντας, η ΧΑ δηλώνει ότι «στηρίζει ηθικά τις δυναμικές, ακομμάτιστες αγροτικές κινητοποιήσεις την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ εξοντώνει τον πρωτογενή τομέα» (01/02/2016). Αξίζει βέβαια να θυμίσουμε ποια είναι η εθνικιστική αντιπρόταση στη σημερινή πολιτική.


Στις 9 Σεπτεμβρίου του 2015, λίγο πριν τις εκλογές, ο Μιχαλολιάκος δίνει συνέντευξη στον γνωστό αντιμνημονιακό Γιώργο Τράγκα. −Τράγκας “Αύριο το πρωί γίνεται κυβέρνηση η Χρυσή Αυγή, σε μία υποθετική περίπτωση. Θα σεβαστείτε το γεγονός της σύνδεσης της χώρας με την ευρωζώνη και την κομισιόν;” −Μιχαλολιάκος “Θα διαπραγματευτούμε. Θα διαπραγματευτούμε σκληρά, όμως.” Προς απογοήτευση των απανταχού εθνικιστών, ο κοντόχοντρος, μελαμψός απόγονος του Αχιλλέα που έχουν για αρχηγό τους δεν πρωτοτύπησε και πολύ… Η στάση του απέναντι στους “ξένους τοκογλύφους” δε μοιάζει να διαφοροποιείται από εκείνη που προπαγάνδιζε ο ΣΥΡΙΖΑ ως αντιπολίτευση. Ο κύκλος φαίνεται να κλείνει, όπως το φίδι που καταπίνει την ουρά του.


Σαν να πρόκειται για παραλλαγές του ίδιου θέματος, η ΧΑ δηλώνει πως “στηρίζει τις κινητοποιήσεις ενάντια σε ασφαλιστικό και hot‑spots” (07/02/2016). Λειτουργεί έτσι σαν το διαπασών για να κουρδίζεται η κυβέρνηση, που με τη σειρά της δε χάνει ευκαιρία για να καταγγείλει τους “ακροδεξιούς κύκλους” που στρέφονται εναντίον της. Αυτή η “παράδοξη” σύμπραξη προκύπτει κατά τρόπο φυσικό, από τη στιγμή που ο γενικός φωτισμός μέσα στον οποίο εμβαπτίζονται οι πολιτικές όλων των αποχρώσεων είναι ο ίδιος. Είναι το προχώρημα της οικονομικής και πολιτικής ενοποίησης των επιμέρους εξουσιαστικών σχηματισμών που αγκυρώνουν στην ηπειρωτική Ευρώπη και τη λεκάνη της Μεσογείου. Όταν οι φασίστες ηγούνταν αυτής της ενοποίησης, ο Μουσολίνι αναγόρευε τον εαυτό του σε Προστάτη του Ισλάμ, για να προσεταιριστεί τα εθνικά κινήματα των αράβων της Β. Αφρικής, και οι μεραρχίες της Βέρμαχτ ξεδίπλωναν τον αγκυλωτό σταυρό από το Καλαί μέχρι την Κρήτη, υλοποιώντας την πρώτη μεγάλη ευρωπαϊκή ένωση του 20^ου αιώνα. Σήμερα, στο ρόλο παρακατιανού ακολουθητή, οι εθνικιστές προσπαθούν να αποσπάσουν κραυγή πόνου και αγωνίας από ένα ανέστιο, ετερόκλητο πλήθος, ήδη ξεχαρβαλωμένο από τη δημοκρατική “ανασυγκρότηση” της Μέσης Ανατολής. Δεν έρχονται απλά να συνεχίσουν το έργο των δουλεμπόρων που καθημερινά ξεβράζουν πρόσφυγες και μετανάστες στις ακτές τις Ευρώπης. Υψώνοντας τοπικούς φραγμούς μέσα σε έναν ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο, δρουν σαν καταλύτης για την παραπέρα συγκεντροποίηση της εξουσίας, που θα καταστείλει τις φυγόκεντρες τάσεις. Αν και όταν αποφασιστεί, τα σύνορα δε θα “σφραγιστούν” με τον μαίανδρο της ΧΑ, αλλά με την αστερόεσσα της ΕΕ και τη ναυτική δύναμη του ΝΑΤΟ.


Τα τελευταία χρόνια υπήρξαν φωνές που έλεγαν πως δεν μπορεί, αυτή η κατάσταση κάπου θα σταματήσει και τα πράγματα θα ισορροπήσουν. Οι φωνές αυτές πύκνωσαν το Γενάρη του 2015, όταν στην κυβέρνηση ανέβηκαν ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ. Ορισμένοι έβλεπαν την καταστροφή να απλώνεται, με εκείνη την κατάπληξη και την κούφια ελπίδα των δούλων που κοίταζαν από τους κήπους του Νέρωνα να φουντώνουν οι φλόγες της Ρώμης, και πίστεψαν πως θα καεί ό,τι είναι να καεί και η φωτιά θα σταματήσει. Αρκεί μέχρι τότε να φυλάξουμε τον εαυτό μας. Τώρα που η ελπίδα ματαιώνεται από έναν τυχάρπαστο αριβίστα σαν τον Τσίπρα, ίσως αναζητήσουν στήριγμα σε άλλα αντιμνημονιακά αποκούμπια. Το μόνο που θα συναντήσουν είναι η άλλη όψη από το διπρόσωπο κεφάλι του Ιανού.


Πηγή: anarchypress